هدف از این تحقیق بررسی چارچوب نظری درباره سرمایه اجتماعی و محیط زیست با فرمت docx در قالب 28 صفحه ورد بصورت کامل و جامع و با قابلیت ویرایش می باشد

فهرست مطالب

مقدمه

رفتار زیست محیطی

نگرش جدید نسبت به محیط زیست

سرمایه اجتماعی

پیر بوردیو

جیمز کلمن

فرانسیس فوکویاما

روبرت پاتنام

الف- شبکه­های مشارکت اجتماعی

ب- هنجارهای اجتماعی

ج- اعتماد اجتماعی

جمع­بندی

منابع

جامعه­شناسان که در برهه­های مختلف تاریخ به مطالعه مسائل زیست محیطی پرداخته­اند، به زمینه­های متفاوتی توجه کرده­اند. اما روند تاریخی توجه به محیط زیست حاکی از آن است که تا قبل از دهه 1970، بیشتر نظریه­ها و دیدگاه­ها درباره طبیعت و محیط زیست به صورت توجیهات مذهبی، اسطوره­ای یا سنتی بود که بیشتر حول چگونگی پیدایش دنیای طبیعی، مقدس بودن محیط طبیعی و رفتار درست نسبت به طبیعت بوده است. اما عصر روشنگری و انقلاب صنعتی، دگرگونی تعیین­کننده­ای بر نحوه استفاده از محیط و مقدس شدن انسان در مقابل طبیعت، ایجاد کرد و طبیعت تقدس خود را از دست داد.

به اعتقاد جان بری (2007) در عصر روشنگری، می­توانیم نخستین ارتباط بین نظریه اجتماعی و محیط زیست را مشاهده کرد. وی در کتاب «محیط زیست و نظریه اجتماعی» با بررسی تاریخی بر ارتباط انسان و طبیعت به این موضوع اشاره دارد که مکاتب مختلف تفسیرهای متفاوتی از طبیعت دارند، لیبرالیسم کلاسیک سرشت انسان را رقابت­جو می­داند که به اعتقاد آنها این رقابت در طبیعت به شکل مبارزه برای بقا صورت می­گیرد، آنارشیست­ها همکاری و کمک متقابل را به اندازه رقابت برای طبیعت قابل اهمیت می­دانستند و نظریه اجتماعی رایج قرن نوزدهم (لیبرالیسم و سوسیالیم) به طور کلی در مورد رابطه میان انسان و طبیعت و پیروی از پیشرفت مادی توافق داشتند؛ بدین شکل که به فرایند پیشرفت و توسعه که در درجه نخست همچون ابزاری برای رسیدن به هدف­های انسان سرمایه­دار است، خرده نمی­گرفتند (بری، 2007: 98-97).

در حالی که هر یک از سه بنیانگذار کلاسیک جامعه­شناسی، امیل دورکیم، کارل مارکس و ماکس وبر در آثار خود به طور ضمنی به مباحث محیط زیستی پرداخته­اند، ولی این مباحث هرگز در کانون توجه جامعه­شناسان قرار نگرفته است (تومه، 1380: 12). با این وجود، در دهه­های اخیر شاهد دگرگونی در قلمرو تفکر اجتماعی هستیم، به­طوری که حوزه­های مختلف در پی آن بوده­اند که شناخت محیطی را با پارادایم کانونی خود پیوند دهند تا بتوانند به چالش­هایی که محیط­گرایان مطرح کرده­اند پاسخ دهند (همان).

یکی از موضوع­های اصلی در پرداختن نظریه اجتماعی قرن بیستم به محیط زیست، توجه به هزینه­های اجتماعی و روانی و نیز محیطی بوده که همچون پیامد چیرگی فنی جامعه بر محیط طبیعی نمود پیدا کرده است. همچنین این نظریه­ها پرسش­های درباره پایگاه، ارزش و نگرش­های محیطی طرح کرده است (بری، 2007 :133).

 هانیگان معتقد است که به لحاظ تاریخی، جامعه شناسی محیط زیست از سال های 1970 که به عنوان یک حوزه درسی مستقل ظهور کرد از دو مرحله گذر کرده است. در مرحله اول جامعه شناسان محیط زیست تلاش کرده­اند که از میان مجموعه­ای از عوامل نزدیک و مرتبط به هم یک عامل کلیدی را که موجب بحران مداوم از فروسایی و تخریب می­شود را تعیین کنند. در مرحله دوم و اخیراً تغییر قابل ملاحظه ای به سوی کشف موثرترین فرایندهای اصلاح و بهبود زیست محیطی صورت گرفته است (هانیگان، 2006).